“Bir nesil boyunca sağlanan ekonomik büyüme, sadece birkaç kişinin elinde toplandı ve çoğu kişi bundan zerre faydalanmadı.”
Kısa süre önce yayımlanan yeni veriler, ABD Senatörü Bernie Sanders’ın sıklıkla dile getirdiği, Amerika’nın en zengin üç kişisinin, nüfusun en fakir %50’sini meydana getiren 160 milyon kişiden daha fazla varlığa zengin olduğu istatistiğini açıklıyor.
Washington Post köşe yazarlarından Greg Sargent yayınladığı yazıda, ekonomist Gabriel Zucman’ın hem zenginlerin yıllık gelirlerindeki büyük patlama hem de matrahtaki artışla orantılı azalan vergi sisteminin geçtiğimiz 50 sene içerisinde Amerika’nın en zengin %1’inin varlıklarını üçe katlamalarına nasıl imkan tanıdığına dair “şaşırtıcı” bulgularını yayımladı.
Buna karşılık işçi sınıfı, 1970 senesine kıyasla evine ortalama 8.000$ daha az götürebiliyor.
Sargent bu durumu “zenginlerin zaferi ve günümüzün en tanımlayıcı hikayelerinden biri” olarak nitelendiriyor; bir hane ne kadar zenginse, geçtiğimiz 50 sene içinde o hanenin evine götürdüğü varlık da o kadar daha fazla oldu.
Amerikanın en zengin %1’i, 50 sene boyunca vergiler düşüldükten sonra toplamda 800 bin dolardan fazla artışla yılda ortalama 1 milyon dolardan fazlasını kazandı—ve bu oran en fakir %50’nin büyüme hızından 100 kat fazlaydı.
En zengin %1’in varlıkları 1970’e kıyasla 5 kat artmış bulunurken, en zengin %0,01’in varlıkları 2018’de 24 milyon dolara ulaşarak 7 kat arttı.
Zucman ve meslektaşı Emmanuel Saez yayınladıkları yeni kitapları “The Triumph of Injustice” (Adaletsizliğin Zaferi)’nde Amerika’da para kazanan her grubun 1970’ten bu yana kasasına ne kadar koyabildiğini ortaya gösteren bir tablo içeriyor. En zengin Amerikalıların varlıkları 21. yüzyılın ilk on senesinde dahi milyonlarca dolar artış gösterdi—aynı dönemde en fakir %50’nin ortalama eve götürdüğü parada ise düşüş yaşandı.
Zucman Washington Post’a verdiği demeçte, “Orta gelirşi kişiler için 1970’ten beri uygulanan gelir artı efektif vergi oranları 44 bin dolardan 75 bin dolara ulaştı—bu rakam en fakir %50’ye göre daha büyük bir artış olsa da fakir kesimin gelir artışı çok yavaş gerçekleşti,” dedi.
Saez ile birlikte ABD Sen. Elizabeth Warren’a Ultra Milyonerler Vergisi hakkında danışmanlık yapan Zucman, bu büyük gelir uçurumunu anlayabilmek için hem en zenginlerin yıllık gelirlerindeki hem de tüm gelir düzeylerindeki efektif vergi oranlarındaki büyük artışın hesaba katılması gerektiğini ifade etti.
Zucman konuyla ilgili olarak “Birbirini pekiştiren iki trend mevcut. Piyasada gelir eşitsizliğinde bir artış meydana geldi—vergi öncesi gelir eşitsizliği. Aynı zamanda, gelir dağılımının en yüksek seviyelerinde vergi sistemi çok daha gerici bir hal aldı.
İnsanlar hükümetin ikincil gelir dağılımı politikalarının bu eşitsizlikte artışı geri çevirdiğini düşünüyor, ama durum aslında böyle değil,” dedi.
Zucman’ın bulguları, New York Times köşe yazarlarından David Leonhardt’ın 2018’de ABD tarihinde ilk kez, en zengin 400 Amerikalının diğer tüm gelir gruplarından çok daha az vergi ödediklerini gösteren bir grafik yayımlamasından sonra gün yüzüne çıktı.
Sargent, “yerel ve uluslararası vergi muhafiyetleri de dahil olmak üzere emlak ve kurumlar vergilerindeki indirimler ve en yüksek marjinal vergi oranlarının tekrar tekrar düşürülmesi” sonucunda en zengin Amerikalıların geçtiğimiz on yıllar içerisinde vergi kanunlarındaki değişikliklerden çıkar sağladığını yazdı.
Columbia Üniversitesi Sürdürülebilir Kalkınma Merkezi’nden Tony Annett, Zucman tarafından gerçekleştirilen bu araştırmanın, bir ekonomik refah göstergesi olarak GSMH’ya başvurmanın artık anlamlı olmadığını ortaya koyduğunu ve büyümenin getirdiği faydanın artık eski dönemlerde olduğu gibi tüm çalışanlar tarafından paylaşılmadığını söyledi.
Kaynak: https://www.commondreams.org/
Localized by Oytun Buyrukcu
English to Turkish Translator & Proofreader, Localization Expert
