Mutfak dolabınızda son kullanma tarihi geçmiş bir kutu kraker buldunuz – açıp yer misiniz? Gıda son kullanma tarihi çoğu zaman bir gıdayı tüketmenin güvenli olup olmadığının önemli bir göstergesidir, ama bazı durumlarda daha ziyade bir öneri olarak kullanılmaktadır. Aşağıda, gerekli önlemleri –tat ve kokusunu kontrol etmek, doku ve renk değişikliğini kontrol etmek, küf oluşumu olup olmadığını gözlemlemek, vb.– aldığınız sürece son kullanma tarihi geçtikten sonra da tüketebileceğiniz 14 ürün bulacaksınız.
1. Konserve Gıdalar
Konserve gıdalar üzerinde yer alan son kullanma tarihi genellikle rafa çıkmasını takip eden üç yıldır, ancak bunları dört ve hatta daha fazla yıl sonra da tüketmek mümkündür. Konserve gıdaları serin ve kuru bir yerde sakladığınızdan emin olun ve ambalajında herhangi delik, paslanma veya sızıntı olması halinde onları çöpe atın.
2. Sert Peynirler
Üzerinde küf oluşmaya başladıktan sonra dahi Cheddar ve Parmesan gibi sert peynirleri tüketmekte sakınca yoktur. Yapmanız gereken şey, peynirli makarna yapmadan önce küflü kısımları ayırıp atmaktır. Sert peynirler genellikle son kullanma tarihinden bir ay sonrasına kadar tüketilebilir.
3. Yumurta
Daha önce omlet yapmak için mutfağa girdiğiniz ve yumurta kartonu üzerindeki tarihin geçmiş olduğunu fark ettiğiniz oldu mu? Yumurta, insanların her zaman son kullanma tarihine kadar kullanıp bitirdikleri, mutfakların ayrılmaz parçasıdır. Kabuğunu kırmadan yumurtanın bozulup bozulmadığını kontrol etmek için şu yöntemi kullanın: bir kase su içerisi koyun. Eğer dibe çökerse tüketmekte bir sakınca yoktur; eğer yüzerse çöpe atabilirsiniz.
4. Ekmek
Taze ekmek üzerinde bulunan son kullanma tarihi, ekmeğinizi tezgah üstünde tutacağınız varsayılarak belirlenmiştir. Ama üzerinde küf olmadığını gördüğünüz sürece bayat ekmekle tost ya da yumurtalı ekmek yapmakta bir sakınca yoktur. Ekmeğinizin raf ömrünü artırmak istiyorsanız onu buzdolabında—iki haftaya kadar bayatlamadan kalabilir—ya da dondurucuda saklayın.
5. Tereyağı
Eğer tereyağının son kullanma tarihi yaklaştıysa, daha uzun süreyle taze kalması için onu dondurucuya koyun. Tereyağını dondurucudan aldıktan sonra tümünü kullanmanın en iyi seçenek olduğunu unutmayın. Geri kalan yağ miktarı çok mu fazla? Tüketmek için fırın tariflerine bir göz atın.
6. Yoğurt
Ambalajı açılmadığı sürece ve satın aldıktan sonra hemen buzdolabına koymuş olmanız şartıyla yoğurdu son kullanma tarihinden 1-3 hafta sonrasına kadar tüketebilirsiniz. Ayrıca, iki aya kadar dondurucuda saklayabilirsiniz ve sabahları smoothie hazırlarken kullanabilirsiniz. Ambalajını açtığınız zaman yoğurt üzerinde az miktarda sıvı olması yoğurdun bozulduğu anlamına gelmez. Bu sıvı peynir altı suyudur ve yoğurda karıştırabilirsiniz. Yoğurt üzerinde aşırı miktarda su ve altında çökeltiler görürseniz yoğurdu çöpe atmanın zamanı gelmiş demektir.
7. Kuru Makarna
Kuru bir ürün olduğu için makarna kolaylıkla bozulmaz. Kötü kokmadığı sürece (erişte küfsü bir koku olabilmektedir) makarnayı son kullanma tarihinden uzun zaman sonra kullanabilirsiniz. Genel olarak, kuru makarnanın raf ömrü iki senedir, ama bunu üçe kadar uzatmak mümkündür. O halde, mutfak dolabınızın arkasında bulduğunuz makarna ile lazanya veya carbonara yapmak için vakit kaybetmeyin.
8. Donmuş Gıdalar
Dondurucu soğuk gıdaların bozulmasını önler, bu nedenle de ambalajlı dondurulmuş ürünleri son kullanma tarihinden sonra tüketmek güvenlidir. Eğer gıdalar oksidasyona bağlı olarak dehidrasyona uğradıkları için dondurucuda ‘yanarlarsa’ bunlarla yapacağınız yemekler lezzetsiz olacaktır. Bununla birlikte, ziyankarlıktan hoşlanmıyorsanız dondurucuda yanmış gıdaları yemekte bir sakınca yoktur.
9. Kurabiye, Kraker ve Cips
Kurabiye veya cips uzun süre durduğu zaman bayat tadı belirginleşmeye başlar. Ama bunlar kötü kokmadıkları (kurabiye içerisinde yağlar bir süre sonra bozulabilir) ve elinizde dağılmadıkları sürece onları yemekte bir sakınca yoktur.
10. Çikolata
Çikolata, kakao oranı, nasıl saklandığı ve paketinin açılmış olup olmadığına bağlı olarak son kullanma tarihinden çok sonra dahi tüketilebilir. İdeal olarak çikolata ürünlerinizi serin ve kuru bir yerde ve 21ºC veya altı sıcaklıklarda saklamanız gerekir. Yarı tatlı çikolata parçacıkları son kullanma tarihinden 2-4 ay sonrasında kadar mutfak dolabında, 6-9 ay sonrasına kadar buzdolabında ve 2-3 yıl sonrasına kadar da dondurucuda saklanabilir. Sütlü çikolata ise üzerinde yazan son kullanma tarihinden 8 ay sonrasına kadar dondurucuda saklanabilir. Ayrıca, çikolata üzerindeki yağ veya şeker oluşumlarını küf ile karıştırmayın. Bu lekeli görünümüne rağmen, en sevdiğiniz çikolatalı tatlıları yaparken güvenle kullanabilirsiniz.
11. Fıstık Ezmesi
Ambalajı açılmadığı takdirde hem krem hem de parçacıklı fıstık ezmesini sın kullanma tarihinden bir sene sonrasına kadar mutfak dolabı veya buzdolabında saklamak mümkündür. Ambalajı açıldıktan sonra, mutfak dolabında son kullanma tarihinden 3-4 ay ve buzdolabında da 6-8 ay sonra kullanılabilir. Doğal fıstık ezmesinin ise raf ömrü daha kısadır—mutfak dolabında son kullanma tarihinden 2-3 ay ve buzdolabında 3-6 ay sonra. Fıstık ezmesinde yağın ayrılarak üste çıkması doğal bir süreçtir. Bu yağı tekrar fıstık ezmesine karıştırabilir veya yemeklerde kullanabilirsiniz. Eğer fıstık ezmesi yumuşak dokusunu kaybederek sert ve kuru bir hal alırsa veya rengi koyulaşırsa onu atmanın zamanı gelmiş demektir.
12. Kahvaltılık Gevrek
Herkes aynı kahvaltılık gevreği sevmez. Eğer aile üyeleri farklı markaları seviyorsa kahvaltılık gevrek kutuları birikebilir ve bunları tüketmek daha uzun sürebilir. Kahvaltılık gevreği son kullanma tarihinden altı ay sonrasına kadar güvenle tüketebileceğinizi unutmayın—bayat tadı sizi rahatsız edene kadar!
13. Turşular
Salatalık, biber, pancar ve diğer sebzelerin turşuları, kavanozunun açılmış olması fark etmeksizin son kullanma tarihlerinden 1-2 yıl sonrasına kadar bozulmadan kalır ve buzdolabı ya da mutfak dolabında saklanabilir. Zaman içerisinde kıtırlıklarını kaybedebilseler de bunları tüketmek güvenlidir. Turşuların bozulduğunu nasıl anlarsınız? Bunun en temel işareti, kavanoz kapağının dışa doğru bombeli olmasıdır, bu kavanozun tam kapatılmadığı anlamına gelir. Yeni bir turşu kavanozunu açarken bir pıt sesi duyulmalıdır.
14. Ketçap, Hardal ve Çeşni
Ketçap, hardal ve çeşnilerin raf ömrü uzundur. Ketçap ambalajı açılmadığı takdirde mutfak dolabınızda son kullanma tarihinden bir sene sonrasına kadar saklanabilir. Ambalajı açıldıktan sonra ise buzdolabında saklayın ve altı ay içerisinde tüketin. Sarı hardal açılmadığı takdirde buzdolabında son kullanma tarihinden 2 sene sonrasına ve açılmış olması halinde bir sene sonrasına kadar saklanabilir. Açılmamış çeşniler mutfak dolabında 2 buçuk seneye kadar veya açıldıktan sonra buzdolabında altı ay boyunca saklanabilir.
Kaynak: https://www.foodnetwork.ca/
Localized by Oytun Buyrukçu
English to Turkish Translator & Proofreader | Localization Expert
