“Daha önce hiçbir zaman Kuzey Kutbu ile ilgili bu kadar çok sayıda gösterge aynı çalışmada bir araya getirilmemişti.” Ve bu bulgular gezegenimiz için tehlike anlamına geliyor.
Kuzey Kutbunun ısınması üzerine çalışmalar yapan Amerikalı ve Avrupalı iklim bilimciler tarafından hazırlanan araştırma, dünyanın kuzey kutup bölgesinde hızla ısınan hava sıcaklıklarının dünyanın tamamı üzerinde devasa ve olumsuz etkiler yarattığını—ve yaratmaya devam edeceğini—ortaya koydu.
Bu yeni araştırma—”Kuzey Kutbu’nda İklim Değişikliğinin Başlıca Göstergeleri: 1971–2017” başlığıyla yayımlandı—Alaska Fairbanks Üniversitesi Uluslararası Kuzey Kutup Araştırmaları Merkezi ve Kopenhag’da bulunan Danimarka ve Grönland Jeolojik Araştırmalar Merkezi (GUES)’de görevli bilim insanlarının bir eseri.
“Kuzey Kutup sistemi 20. yüzyıldaki halinden uzaklaşıyor ve sadece Kuzey Kutbu için değil Kuzey Kutbunun ötesine ulaşan sonuçlara sahip eşi görülmemiş bir sürece giriyor.” —Jason Box, GUES
GUES bilim insanı ve çalışmanın başyazarı Jason Box, “Kuzey Kutup sistemi 20. yüzyıldaki halinden uzaklaşıyor ve sadece Kuzey Kutbu için değil Kuzey Kutbunun ötesine ulaşan sonuçlara sahip eşi görülmemiş bir sürece giriyor. Kuzey Kutup atmosferi dünyanın geri kalanından daha hızlı ısındığı için Avrupa, Kuzey Amerika ve Asya’da görülen hava sistemleri daha kalıcı hale gelerek aşırı hava koşullarına dönüşüyor. Bunun bir diğer örneği ise iklim dengesini bozabilecek okyanus akıntılarındaki bozulmalardır: kuzeybatı Avrupa’da soğuma ve güçlenen fırtınaları örnek verebiliriz,” dedi.
AUF araştırma merkezi bilim dalı başkanı John Walsh, araştırma sırasında kuzey kutbu hava sıcaklıklarını somut delil olarak ortaya koyan kişi oldu—araştırma ekibi bu bulguya ulaşacaklarını tahmin etmemişti.
Walsh, “Sıcaklıklarla olan bu bağlantının bu kadar güçlü olacağını beklemiyordum. Tüm değişkenler sıcaklık ile bağlantılı. Kuzey Kutup sisteminin tüm bileşenleri bu değişimde etkili oluyor,” dedi.
Environmental Research Letters adlı dergide yayımlanan Kuzey Kutbundaki iklim değişikliği göstergeleri arasında başı çeken bu çalışma, fiziksel iklim göstergeleri—kar tabakası, yağış miktarı ve deniz buzunun büyüklüğünün mevsimsel ölçümleri—ile ilgili yapılan gözlemleri, çiçek açma ve polen taşıyıcıların zamanlamasındaki uyumsuzluklar gibi biyolojik etkileri bir araya getirmesi bakımından türünün ilk örneklerinden biri. Walsh’a göre “Daha önce hiçbir zaman Kuzey Kutbu ile ilgili bu kadar çok sayıda gösterge aynı çalışmada bir araya getirilmemişti.”
Araştırma ekibi tarafından hazırlanan aşağıdaki üç buçuk dakikalık video çalışmada kullanılan yöntemler ve bulguları detaylarıyla aktarıyor:
Bu yeni çalışma, kutup bölgelerinde sıcaklıkların rekor ardına rekor kırdığı bir dönemde gerçekleştirildi. İklim bilimciler, geçtiğimiz haftalarda Alaska’nın Mart ayında kaydedilmiş en yüksek sıcaklıkları yaşadığını duyurdu.
Eyalet geneli sıcaklık ortalaması geçtiğimiz ay için -3°C olarak belirlendi ve bu düzey 1965’te kaydedilen rekordan yaklaşık 2 derece daha yüksekti. Alaska Fairbanks Üniversitesi Uluslararası Kuzey Kutup Araştırmaları Merkezi iklim bilimcilerinden Brian Brettschneider, Anchorage Daily News’e verdiği demeçte “Sadece geçmiş rekorları katlamakla kalmadık. Bu bulgu tüm rekorları anlamsız hale getirdi,” dedi.
Yine geçtiğimiz ay yayımlanan Common Dreams raporuna göre BM Çevre Programı (ENUP) Kuzey Kutbu kış sıcaklıklarının, içinde bulunduğumuz yüzyılda deniz seviyelerindeki önemli artış engellenemeyecek şekilde “kesinleşmiş” olduğu konusunda bizleri uyarmıştı.
Okyanusların asitlenmesi, kirlilik ve çözünen donmuş toprak (permafrost) ile birlikte artan sıcaklıklar Kuzey Kutbu ve burada yaşayan %10’u yerli olmak üzere dört milyon kişiyi tehdit ediyor. Ancak UNEP yetkilisi Joyce Msuya’nın daha önce belirttiği üzere, “Kuzey Kutbunda olan şey Kuzey Kutbunda kalmıyor.”
Bu uyarı, geçtiğimiz hafta yayımlanan bu çalışmayı gerçekleştiren araştırmacılar tarafından dikkate alındı. Araştırmacılar, Kuzey Kutbu’nda mevcut hava sıcaklıkları ile iklim ve diğer doğa sistemleri arasındaki hassas bağlantılar hakkındaki bulgularının “Kuzey Kutbunu ve Kuzey Kutbunun dünyanın biyo-jeofiziksel sistemlerinin dinamikleri üzerinde oynadığı rolü daha iyi anlamamız için bir temel teşkil edeceğini” umduklarını ifade ediyor.
Kaynak: https://www.commondreams.org
Translated by Oytun Buyrukcu
English to Turkish Translator & Proofreader, Localization Expert
